حج در قرآن

زائر گرامی آیا می دانید قصد سفر به چه مکانی را دارید ، پا به سرزمینی میگذارید که فراخوان آن به امر خداوند لایزال حضرت ابراهیم خلیل الرحمان و اسماعبل ذبیح الله است .پا به سرزمینی میگذارید که به فرموده ذات باری تعالی حرم امن الهی است .پا به سرزمینی می گذارید که در تمامی اوقات بویژه نمازهای یومیه رو به سوی او می آورید پس اندیشه کن در کلام خدا تا چگونه در سفر به وظایف خود عمل کنید بر روی ادامه مطلب کلیک نمایید

حج در قرآن

وَإِذْ جَعَلْنَا الْبَیْتَ مَثَابَةً لِّلنَّاسِ وَأَمْناً وَاتَّخِذُواْ مِن مَّقَامِ إِبْرَاهِیمَ مُصَلًّى وَعَهِدْنَا إِلَى إِبْرَاهِیمَ وَإِسْمَاعِیلَ أَن طَهِّرَا بَیْتِیَ لِل طَّائِفِینَ وَالْعَاکِفِینَ وَالرُّکَّعِ السُّجُودِ و [به خاطر بیاورید] هنگامى که خانه کعبه را محل بازگشت و مرکز امن و امان براى مردم قرار دادیم‏! و [براى تجدید خاطره‏،] از مقام ابراهیم‏، عبادتگاهى براى خود انتخاب کنید! و ما به ابراهیم و اسماعیل امر کردیم که‏: (خانه مرا براى طواف‏کنندگان و مجاوران و رکوع‏کنندگان و سجده‏کنندگان‏، پاک و پاکیزه کنید !)

پایه های خانه وَإِذْ یَرْفَعُ إِبْرَاهِیمُ الْقَوَاعِدَ مِنَ الْبَیْتِ وَ إِسْمَاعِیلُ رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّا إِنَّکَ أَنتَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ و [نیز به یاد آورید] هنگامى را که ابراهیم و اسماعیل‏، پایه‏هاى خانه [ کعبه‏] را بالا مى‏بردند، [و مى‏گفتند:] (پروردگارا! از ما بپذیر، که تو شنوا و دانایى‏ !

قبله قَدْ نَرَى تَقَلُّبَ وَجْهِکَ فِی السَّمَاء فَلَنُوَلِّیَنَّکَ قِبْلَةً تَرْضَاهَا فَوَلِّ وَجْهَکَ شَطْرَ الْ مَسْجِدِ الْحَرَامِ وَحَیْثُ مَا کُنتُمْ فَوَلُّواْ وُجُوِهَکُمْ شَطْرَهُ وَإِنَّ الَّذِینَ أُوْتُواْ الْکِتَابَ لَیَعْلَمُونَ أَنَّهُ الْحَقُّ مِن رَّبِّهِمْ وَمَا اللّهُ بِغَافِلٍ عَمَّا یَعْمَلُونَ نگاه‏هاى انتظارآمیز تو را به سوى آسمان [براى تعیین قبله نهایى‏ ] مى‏بینیم‏! اکنون تو را به سوى قبله‏اى که از آن خشنود باشى‏، باز مى‏گردانیم‏. پس روى خود را به سوى مسجد الحرام کن‏! و هر جا باشید، روى خود را به سوى آن بگردانید ! و کسانى که کتاب آسمانى به آنها داده شده‏، بخوبى مى‏دانند این فرمانِ حقى است که از ناحیه پروردگارشان صادر شده‏؛ [و در کتابهاى خود خوانده‏اند که پیغمبر اسلام‏، به سوى دو قبله‏، نماز مى‏خواند]. و خداوند از اعمال آنها [در مخفى داشتن این آیات‏] غافل نیست‏ !

رو به سوی مسجد الحرام وَمِنْ حَیْثُ خَرَجْتَ فَوَلِّ وَجْهَکَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَإِنَّهُ لَلْحَقُّ مِن رَّبِّکَ وَمَا اللّهُ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ از هر جا [و از هر شهر و نقطه‏اى‏] خارج شدى‏، [به هنگام نماز،] روى خود را به جانب (مسجد الحرام‏) کن‏! این دستور حقى از طرف پروردگار توست‏! و خداوند، از آنچه انجام مى‏دهید، غافل نیست‏ !

شطر المسجد الحرام وَمِنْ حَیْثُ خَرَجْتَ فَوَلِّ وَجْهَکَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَحَیْثُ مَا کُنتُمْ فَوَلُّواْ وُجُوهَکُمْ شَطْرَهُ لِئَلاَّ یَکُونَ لِلنَّاسِ عَلَیْکُمْ حُجَّةٌ إِلاَّ الَّذِینَ ظَلَمُواْ مِنْهُمْ فَلاَ تَخْشَوْهُمْ وَاخْشَوْنِی وَلأُتِمَّ نِعْمَتِی عَلَیْکُمْ وَلَعَلَّکُمْ تَهْتَدُونَ و از هر جا خارج شدى‏، روى خود را به جانب مسجد الحرام کن‏! و هر جا بودید، روى خود را به سوى آن کنید! تا مردم‏، جز ظالمان [که دست از لجاجت برنمى‏دارند،] دلیلى بر ضدّ شما نداشته باشند؛ [زیرا از نشانه‏هاى پیامبر، که در کتب آسمانى پیشین آمده‏، این است که او، به سوى دو قبله‏، نماز مى‏خواند.] از آنها نترسید! و [تنها] از من بترسید! [این تغییر قبله‏، به خاطر آن بود که‏] نعمت خود را بر شما تمام کنم‏، شاید هدایت شوید !

صفا و مروه إِنَّ الصَّفَا وَالْمَرْوَةَ مِن شَعَآئِرِ اللّهِ فَمَنْ حَجَّ الْ بَیْتَ أَوِ اعْتَمَرَ فَلاَ جُنَاحَ عَلَیْهِ أَن یَطَّوَّفَ بِهِمَا وَمَن تَطَوَّعَ خَیْرًا فَإِنَّ اللّهَ شَاکِرٌ عَلِیمٌ ( صفا) و (مروه‏) از شعائر [و نشانه‏هاى‏] خداست‏! بنابراین‏، کسانى که حجِ خانه خدا و یا عمره انجام مى‏دهند، مانعى نیست که بر آن دو طواف کنند؛ [و سعىِ صفا و مروه انجام دهند. و هرگز اعمال بى‏رویّه مشرکان‏، که بتهایى بر این دو کوه نصب کرده بودند، از موقعیّت این دو مکان مقدّس نمى‏کاهد!] و کسى که فرمان خدا را در انجام کارهاى نیک اطاعت کند، خداوند [در برابر عمل او] شکرگزار، و [از افعال وى‏ ] آگاه است‏ .

هلال و اوقات یَسْأَلُونَکَ عَنِ الأهِلَّةِ قُلْ هِیَ مَوَاقِیتُ لِلنَّاسِ وَالْحَجِّ وَلَیْسَ الْبِرُّ بِأَنْ تَأْتُوْاْ الْبُیُوتَ مِن ظُهُورِهَا وَلَـکِنَّ الْبِرَّ مَنِ اتَّقَى وَأْتُواْ الْبُیُوتَ مِنْ أَبْوَابِهَا وَاتَّقُواْ اللّهَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ در باره (هلالهاى ماه‏) از تو سؤال مى‏کنند؛ بگو: (آنها، بیان اوقات [و تقویم طبیعى‏] براى [نظامِ زندگىِ‏] مردم و [تعیینِ وقتِ‏] حج است‏). و [آن چنان که در جاهلیّت مرسوم بود که به هنگام حج‏، که جامه احرام مى‏پوشیدند، از درِ خانه وارد نمى‏شدند، و از نقبِ پشتِ خانه وارد مى‏شدند، نکنید!] کارِ نیک‏، آن نیست که از پشتِ خانه‏ها وارد شوید؛ بلکه نیکى این است که پرهیزگار باشید! و از درِ خانه‏ها وارد شوید و تقوا پیشه کنید، تا رستگار گردید !

احترام مسجد الحرام وَاقْتُلُوهُمْ حَیْثُ ثَقِفْتُمُوهُمْ وَأَخْرِجُوهُم مِّنْ حَیْثُ أَخْرَجُوکُمْ وَالْفِتْنَةُ أَشَدُّ مِنَ الْقَتْلِ وَلاَ تُقَاتِلُوهُمْ عِندَ الْ مَسْجِدِ الْحَرَامِ حَتَّى یُقَاتِلُوکُمْ فِیهِ فَإِن قَاتَلُوکُمْ فَاقْتُلُوهُمْ کَذَلِکَ جَزَاء الْکَافِرِینَ(191) و آنها را [= بت پرستانى که از هیچ گونه جنایتى ابا ندارند] هر کجا یافتید، به قتل برسانید! و از آن جا که شما را بیرون ساختند [= مکه‏]، آنها را بیرون کنید! و فتنه [و بت پرستى‏] از کشتار هم بدتر است‏! و با آنها، در نزد مسجد الحرام [در منطقه حرم‏]، جنگ نکنید! مگر اینکه در آن جا با شما بجنگند. پس اگر [در آن جا] با شما پیکار کردند، آنها را به قتل برسانید! چنین است جزاى کافران‏ !

اعمال حج وَأَتِمُّواْ الْحَجَّ وَالْعُمْرَةَ لِلّهِ فَإِنْ أُحْصِرْتُمْ فَمَا اسْتَیْسَرَ مِنَ الْهَدْیِ وَلاَ تَحْلِقُواْ رُؤُوسَکُمْ حَتَّى یَبْلُغَ الْهَدْیُ مَحِلَّهُ فَمَن کَانَ مِنکُم مَّرِیضاً أَوْ بِهِ أَذًى مِّن رَّأْسِهِ فَفِدْیَةٌ مِّن صِیَامٍ أَوْ صَدَقَةٍ أَوْ نُسُکٍ فَإِذَا أَمِنتُمْ فَمَن تَمَتَّعَ بِالْعُمْرَةِ إِلَى الْحَجِّ فَمَا اسْتَیْسَرَ مِنَ الْهَدْیِ فَمَن لَّمْ یَجِدْ فَصِیَامُ ثَلاثَةِ أَیَّامٍ فِی الْحَجِّ وَسَبْعَةٍ إِذَا رَجَعْتُمْ تِلْکَ عَشَرَةٌ کَامِلَةٌ ذَلِکَ لِمَن لَّمْ یَکُنْ أَهْلُهُ حَاضِرِی الْ مَسْجِدِ الْحَرَامِ وَاتَّقُواْ اللّهَ وَاعْلَمُواْ أَنَّ اللّهَ شَدِیدُ الْعِقَابِ و حج و عمره را براى خدا به اتمام برسانید! و اگر محصور شدید، [و مانعى مانند ترس از دشمن یا بیمارى‏، اجازه نداد که پس از احرام‏بستن‏، وارد مکه شوید، ] آنچه از قربانى فراهم شود [ذبح کنید، و از احرام خارج شوید]! و سرهاى خود را نتراشید، تا قربانى به محلش برسد [و در قربانگاه ذبح شود]! و اگر کسى از شما بیمار بود، و یا ناراحتى در سر داشت‏، [و ناچار بود سر خود را بتراشد،] باید فدیه و کفّاره‏اى از قبیل روزه یا صدقه یا گوسفندى بدهد! و هنگامى که [از بیمارى و دشمن‏ ] در امان بودید، هر کس با ختم عمره‏، حج را آغاز کند، آنچه از قربانى براى او میسّر است [ذبح کند]! و هر که نیافت‏، سه روز در ایام حج‏، و هفت روز هنگامى که باز مى‏گردید، روزه بدارد! این‏، ده روز کامل است‏. [البته‏] این براى کسى است که خانواده او، نزد مسجد الحرام نباشد [= اهل مکّه و اطرافِ آن نباشد]. و از خدا بپرهیزید! و بدانید که او، سخت‏کیفر است‏ !

حج در ماه معین الْحَجُّ أَشْهُرٌ مَّعْلُومَاتٌ فَمَن فَرَضَ فِیهِنَّ الْحَجَّ فَلاَ رَفَثَ وَلاَ فُسُوقَ وَلاَ جِدَالَ فِی الْحَجِّ وَمَا تَفْعَلُواْ مِنْ خَیْرٍ یَعْلَمْهُ اللّهُ وَتَزَوَّدُواْ فَإِنَّ خَیْرَ الزَّادِ التَّقْوَى وَاتَّقُونِ یَا أُوْلِی الأَلْبَابِ(197) حج‏، در ماه‏هاى معینى است‏! و کسانى که [با بستن احرام‏، و شروع به مناسک حج‏،] حج را بر خود فرض کرده‏اند، [باید بدانند که‏] در حج‏، آمیزش جنسى با زنان‏، و گناه و جدال نیست‏! و آنچه از کارهاى نیک انجام دهید، خدا آن را مى‏داند . و زاد و توشه تهیه کنید، که بهترین زاد و توشه‏، پرهیزکارى است‏! و از من بپرهیزید اى خردمندان !

درخواست مادی در حج لَیْسَ عَلَیْکُمْ جُنَاحٌ أَن تَبْتَغُواْ فَضْلاً مِّن رَّبِّکُمْ فَإِذَا أَفَضْتُم مِّنْ عَرَفَاتٍ فَاذْکُرُواْ اللّهَ عِندَ الْمَشْعَرِ الْحَرَامِ وَاذْکُرُوهُ کَمَا هَدَاکُمْ وَإِن کُنتُم مِّن قَبْلِهِ لَمِنَ الضَّآلِّینَ(198) گناهى بر شما نیست که از فضلِ پروردگارتان [و از منافع اقتصادى در ایّام حج‏] طلب کنید [که یکى از منافع حج ‏، پى ریزىِ یک اقتصادِ صحیح است‏]. و هنگامى که از (عرفات‏) کوچ کردید، خدا را نزد (مشعَر الحرام‏) یاد کنید! او را یاد کنید همان‏طور که شما را هدایت نمود و قطعاً شما پیش از این‏، از گمراهان بودید .

ماه حرام یَسْأَلُونَکَ عَنِ الشَّهْرِ الْحَرَامِ قِتَالٍ فِیهِ قُلْ قِتَالٌ فِیهِ کَبِیرٌ و َصَدٌّ عَن سَبِیلِ اللّهِ وَکُفْرٌ بِهِ وَالْ مَسْجِدِ الْحَرَامِ وَإِخْرَاجُ أَهْلِهِ مِنْهُ أَکْبَرُ عِندَ اللّهِ وَالْفِتْنَةُ أَکْبَرُ مِنَ الْقَتْلِ وَلاَ یَزَالُونَ یُقَاتِلُونَکُمْ حَتَّىَ یَرُدُّوکُمْ عَن دِینِکُمْ إِنِ اسْتَطَاعُواْ وَمَن یَرْتَدِدْ مِنکُمْ عَن دِینِهِ فَیَمُتْ وَهُوَ کَافِرٌ فَأُوْلَـئِکَ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ فِی الدُّنْیَا وَالآخِرَةِ وَأُوْلَـئِکَ أَصْحَابُ النَّارِ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ (217) از تو، درباره جنگ کردن در ماه حرام‏، سؤال مى‏کنند؛ بگو: (جنگ در آن‏، [ گناهى‏] بزرگ است‏؛ ولى جلوگیرى از راه خدا [و گرایش مردم به آیین حق‏] و کفر ورزیدن نسبت به او و هتک احترام مسجد الحرام‏، و اخراج ساکنان آن‏، نزد خداوند مهمتر از آن است‏؛ و ایجاد فتنه‏، [و محیط نامساعد، که مردم را به کفر، تشویق و از ایمان بازمى‏دارد] حتّى از قتل بالاتر است‏. و مشرکان‏، پیوسته با شما مى‏جنگند ، تا اگر بتوانند شما را از آیینتان برگردانند؛ ولى کسى که از آیینش برگردد ، و در حال کفر بمیرد، تمام اعمال نیک [گذشته‏] او، در دنیا و آخرت‏، برباد مى‏رود؛ و آنان اهل دوزخند؛ و همیشه در آن خواهند بود .

محصور شدن وَأَتِمُّواْ الْحَجَّ وَالْعُمْرَةَ لِلّهِ فَإِنْ أُحْصِرْتُمْ فَمَا اسْتَیْسَرَ مِنَ الْهَدْیِ وَلاَ تَحْلِقُواْ رُؤُوسَکُمْ حَتَّى یَبْلُغَ الْهَدْیُ مَحِلَّهُ فَمَن کَانَ مِنکُم مَّرِیضاً أَوْ بِهِ أَذًى مِّن رَّأْسِهِ فَفِدْیَةٌ مِّن صِیَامٍ أَوْ صَدَقَةٍ أَوْ نُسُکٍ فَإِذَا أَمِنتُمْ فَمَن تَمَتَّعَ بِالْعُمْرَةِ إِلَى الْحَجِّ فَمَا اسْتَیْسَرَ مِنَ الْهَدْیِ فَمَن لَّمْ یَجِدْ فَصِیَامُ ثَلاثَةِ أَیَّامٍ فِی الْحَجِّ وَسَبْعَةٍ إِذَا رَجَعْتُمْ تِلْکَ عَشَرَةٌ کَامِلَةٌ ذَلِکَ لِمَن لَّمْ یَکُنْ أَهْلُهُ حَاضِرِی الْ مَسْجِدِ الْحَرَامِ وَاتَّقُواْ اللّهَ وَاعْلَمُواْ أَنَّ اللّهَ شَدِیدُ الْعِقَابِ (196) و حج و عمره را براى خدا به اتمام برسانید! و اگر محصور شدید، [و مانعى مانند ترس از دشمن یا بیمارى‏، اجازه نداد که پس از احرام‏بستن‏، وارد مکه شوید، ] آنچه از قربانى فراهم شود [ذبح کنید، و از احرام خارج شوید]! و سرهاى خود را نتراشید، تا قربانى به محلش برسد [و در قربانگاه ذبح شود]! و اگر کسى از شما بیمار بود، و یا ناراحتى در سر داشت‏، [و ناچار بود سر خود را بتراشد،] باید فدیه و کفّاره‏اى از قبیل روزه یا صدقه یا گوسفندى بدهد! و هنگامى که [از بیمارى و دشمن‏ ] در امان بودید، هر کس با ختم عمره‏، حج را آغاز کند، آنچه از قربانى براى او میسّر است [ذبح کند]! و هر که نیافت‏، سه روز در ایام حج‏، و هفت روز هنگامى که باز مى‏گردید، روزه بدارد! این‏، ده روز کامل است‏. [البته‏] این براى کسى است که خانواده او، نزد مسجد الحرام نباشد [= اهل مکّه و اطرافِ آن نباشد]. و از خدا بپرهیزید! و بدانید که او، سخت‏کیفر است‏ !